Foto´s. Links: houtbestrating in een Praagse doorrit, kops geplaatste houtblokjes. Rechts: houtbestrating in de doorrit (poortgebouw) van slot Trumau in Oostenrijk.
Het geklepper van beslagen paardenhoeven en het geratel van met ijzer beslagen karrewielen op stenen zorgde voor veel geluidsoverlast, daarom opteerde men voor sommige plekken voor houtbestrating hoewel die veel minder duurzaam is dan keienbestrating. Houtbestrating kost veel, ook het onderhoud, maar de geluiddemping is groot. Vooral in (gewelfde) poortgebouwen of huisdoorgangen (doorritten), waar het lawaai wordt versterkt, treft men nu nog houtplaveisel aan. Voerman of koetsier reden erdoor naar binnenplaatsen met ateliers, opslagplaatsen en op veel plaatsen met paardenstallen en koets- en karrehuizen. In de twee doorritten van het Kinskýpaleis op het Praagse Oudestadsplein is de houtbestrating bewaard.
Foto´s. Links: prent St. Petersburger Skizzen, Holzpflasterung, 1877. Rechts: een kales (Kalesche, bryčka).
Houten blokjes van 8 tot 12 cm2 worden kops, dus met zichtbare jaarringen bovenaan, gelegd in visgraatverband of in halfsteens verband. Gebruikte houtsoorten zijn spar en den of harde soorten als eik, beuk en lork (lariks). Afhankelijk van de houtsoort gaan de blokjes 20 tot 40 jaar mee.
Midden 19de eeuw heeft men vooral in Amerikaanse en Engelse steden geëxperimenteerd met houtplaveisel voor straten, maar hout werkt, het zet uit door vocht of krimpt. Houtbestrating werd in de 19de eeuw ook toegepast op bruggen (minder gewicht dan keien) en tussen tramrails.
Foto´s. Links: Praag, Oudestadsplein, eind 19de eeuw, hand- of stootkarren. De prachtige barokke Mariazuil werd in 1918 door gepeupel vernield. Rechts: karren op een binnenplaats van het ca. 1900 afgebroken Joods ghetto in Praag.
Kopshouten vloeren werden en worden ook binnen aangelegd, bijv. in paardenstallen en in ateliers en werkplaatsen. Ze zijn vrij duurzaam, geluiddempend en vonkdovend en dus ook geschikt voor bedrijven waar metaal wordt bewerkt (smidse, werktuigfabrikatie) omdat de wegvliegende vonken en splinters op het elastische, aardevochtige en vonkdovende hout niet wegspringen en de kans op verwonding kleiner is.
Holzpflasterung (D), Wooden paving (E), pavement en bois (F), dřevěná dlažba (CZ)
© Piet Schepens (2018-2021)
Agora Praag 