Domovoj, huisbewaarder

Lantaarndrager-domovoj

In iedere (Tsjechische) woning huist een domovoj, een soort huiskabouter of huisgeest, ook Heinzelmännchen genoemd. Het mannetje draagt een baard, een kapmantel, heeft een lantaarn in de ene en een sleutelbos in de andere hand en kan door muren gaan. De domovoj, volgens sommigen een goedaardig trolletje, is de bewaker van het huis, het beste maatje van de kat, beschermer van een mensengezin met wie hij in hun woning (onzichtbaar) in harmonie leeft en behoeder tegen huiselijk geweld. Het vrouwtje is de kikimora, van wie we geen foto tonen, men zou zich dood schrikken.

Op onderstaande foto´s zien we poortwachters of huisbewaarders. In het huis in de Táborskástraat (foto links) woont een stokoude man die beweert dat deze lantaarndragers (foto´s) geen domovojs zijn maar wel symbolische voorstellingen van de sleuteldrager (klíčník) of huisbewaarder (domovník). Hijzelf is huisbewaarder en hij geeft goede raad: doe nooit de voordeur open als de achterdeur openstaat, want dan kunnen boze geesten naar binnen!

Foto´s. Geveldekoratie aan flatgebouwen uit begin 20ste eeuw. Van links naar rechts: Praag-Nusle, Táborskástraat čp 598; Praag-Nusle, Jaromírovastraat čp 483; Praag-Vyšehrad, Neklanovastraat čp 151; Praag-Vinohrady, Slezská čp 1674.

Lantaarndrager-domovoj-01

Foto. Een typisch Tsjechische huiskamer met onder de tafel een domovoj.

© Piet Schepens (2017-2021)