Een monumentale trap (1921-24) domineert de Paradijstuin (Rajská zahrada), het westelijk deel van de Zuidertuinen van de Praagse Burcht. Josip Plečnik wou op deze trap een obelisk met bovenin een eeuwig licht plaatsen als gedenkmonument voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog en de onafhankelijkheid van Tsjechoslovakije. (Geïnspireerd door het Washington Monument uit 1884?)
Een van de ontwerpen (foto) toont een 20 m hoge opgemetselde obelisk, geplaatst voor de zuidvleugel van de Praagse Burcht (met de presidentiële woning op de tweede verdieping) en goed zichtbaar vanuit de stad. De obelisk is bekroond met een zwaar kapiteel waarin een eeuwig licht en daarbovenop een gestalte met de staatssymbolen (de Boheemse leeuw en het Slovaaks dubbelkruis). Maar het projekt bleek onuitvoerbaar en Plečnik koos dan voor een obelisk uit één stuk steen, een monoliet dus. In 1922 begon men in de steengroeve van Mrákotín met het houwen van een 36 m lang granietblok met een sokkelbreedte van 7 m. Het zou de grootste obelisk ter wereld worden, maar eind van dat jaar stelde men vast dat de steen niet voldoende weerstand bezat en gaf men dit plan op. Dan werd in 1923 in dezelfde steengroeve een tweede monoliet gehouwen met een lengte van 16,6 m en een 1,35 m brede basis, maar die brak tijdens het transport naar Praag. De twee stukken hadden onzichtbaar kunnen worden gelijmd, maar Plečnik, een perfektionist, wou dat niet. (In 1932 werd het langste overgebleven deel opgericht nabij het Emmausklooster.) Een derde monoliet werd dan gebeiteld, 19 m hoog en 1,55 m breed aan de voet, maar daarvan brak in de steengroeve in september 1924 de spits af. Plečnik besliste in de lente van 1925 om het overgebleven deel (15,5 m) van de derde monoliet alsnog te plaatsen, niet in de Paradijstuin maar op het Derde Burchtplein. De nog ruwe monoliet werd in 1926 naar Praag getransporteerd (foto), verder ter plaatse in de Praagse Burcht bewerkt en gepolijst en dan in 1928, tien jaar na de stichting van Tsjechoslovakije, opgericht op de plaats waar hij nog steeds staat. Bovenop de obelisk staat nu een vergulde metalen open pyramidestruktuur, een overblijfsel van de Plečniktentoonstelling in het jaar 1996 (foto).
© Piet Schepens (2016-2021)
Agora Praag 